Στις 6 Ιουνίου 1944, τη μέρα της απόβασης στη Νορμανδία που σήμανε την αρχή της κατάρρευσης του Γ’ Ραϊχ, συντελέστηκε ένα ακόμη ναζιστικό έγκλημα στην περιοχή των Διαβατών του Δήμου Δέλτα. Στο 9ο Χιλιόμετρο της παλιάς Εθνικής Οδού Θεσσαλονίκης – Κιλκίς, εκτελέστηκαν απο τους Ναζί και τάφηκαν ομαδικά, 101 πατριώτες. (98 πολιτικοί κρατούμενοι στο στρατόπεδο Π. Μελά και 3 απο άλλες φυλακές), καταγόμενοι απο την Θεσσαλονίκη, την Ημαθία, την Πιερία, τις Σέρρες κ.α.

Την Κυριακή 7 Ιουνίου, στις 11 το πρωϊ στο μνημείο των εκτελεσθέντων στα Διαβατά, ο Δήμος Δέλτα σε συνεργασίας με την Πανελλήνια Ένωση Θυμάτων Γερμανικής Κατοχής ο “Φοίνικας” (μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αντιστασιακών FIR) διοργανώνει ειδική τιμιτική εκδήλωση για τους “ηρωϊκούς πατριώτες που πορεύτηκαν στο Γολγοθά τους με αγάπη για την πατρίδα και τη λευτεριά ενάντια στο φασισμό”, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην τιμητική πλάκα. 

“Τα Διαβατά και ο Δήμος Δέλτα, έχουν το θλιβερό προνόμιο και συνάμα, την πατριωτική τιμή, να αποτελεί έναν τόπο μαρτυρίου όπου συντελέστηκε ένα απο τα δεκάδες ναζιστικά εγκλήματα. Είναι βαριά, η υποχρέωση όλων μας απέναντι στη συλλογική μνήμη. Είναι καθήκον μας προς τις νεότερες γενιές να μην ξεχνάμε την Ιστορίας μας” δήλωσε σχετικά ο Δήμαρχος Μίμης Φωτόπουλος.